Passief bouwen
Duurzaam en energiezuinig (ver)bouwen?
Passief bouwen betekent in het kort: het bouwen van een zeer goed geïsoleerde en kierdichte woning, waarbij rekening wordt houden met het ontwerp en de positionering van de woning, zodat er optimaal gebruik wordt gemaakt van de passieve zonne-energie. Verder wordt de externe energiebehoefte verkleind door gebruik te maken van energiezuinige installatiesystemen. Deze zorgen ervoor dat de woning wordt verwarmd en geventileerd.
Energiebehoefte
Voor een passieve woning is vastgesteld dat het energieverbruik per m²gebruiksoppervlakte niet meer dan 15 kWh per jaar mag bedragen. Dit komt neer op minder dan € 1,- per m² per jaar voor ruimteverwarming en koeling. Op basis van de huidige bouwregelgeving (EPC 0,4) is een energiebesparing van wel 50% mogelijk.
De positionering
De plaatsing van het gebouw op de kavel ten opzichte van de zon is belangrijk. Uiteraard moeten de functies van het gebouw daarop worden aangepast. De woonkamer zal bijvoorbeeld aan de zuidzijde komen en de badkamer aan de noordzijde.
Het ontwerp
Allereerst wordt er gekeken naar de ruimtelijke ordening en de welstandsnota van de gemeente. Binnen dit kader kan er een ontwerp voor de passieve woning worden gemaakt, mits de volgende randvoorwaarden in het ontwerp worden verwerkt:
- Het ontwerp van de woning moet in de basis compact zijn en geen of weinig aan-, op of uitbouwen bevatten. Uitgangspunt is zo veel mogelijk gebruiksoppervlakte bij een zo klein mogelijke gevel.
- De buitenschil moet zeer goed geïsoleerd en kierdicht zijn.
- Er worden duurzame materialen toegepast.
- De zuidgevel dient relatief veel glas te bevatten. Vervolgens moeten de ruimtes die veel warmte en licht nodig hebben ook aan deze zijde liggen.
- In de noordgevel wordt relatief weinig glas gebruikt. Ruimtes die weinig licht en verwarming nodig hebben, moeten aan deze zijde ontworpen worden.
- Om opwarming in de zomer tegen te gaan moet er in het ontwerp een voorziening gemaakt worden die dit voorkomt. Dit kan door middel van overstekken of shutters voor de ramen. Met een goed ontwerp kan ervoor gezorgd worden dat de zon in de zomer niet naar binnen schijnt. In de winter, als de zon laag staat, schijnt deze wel naar binnen en zorgt op deze manier voor passieve zonne-energie.
- De dakhelling en oriëntatie worden zo ontworpen dat er zonnepanelen en een zonneboiler kunnen worden toegepast.
- Een beschaduwde zuidzijde -door de eigen woning of door bebouwing om de woning- dient te worden voorkomen.
De bouwkundige schil
De gevels en het dak moeten een rc-waarde bezitten van minimaal 8 tot 10m²K/W. Toegepaste kozijnen moeten voorzien zijn van drievoudige beglazing. De kozijnen zelf moeten thermisch onderbroken zijn. De warmteweerstand van drievoudige beglazing is 0,6 W/m²K; voor het kozijn zelf is 0,8W/m²K gewenst. Kierdichting is zeer belangrijk bij passief bouwen omdat anders ongewenste (koude) lucht vanuit de kruipruimte of van buitenaf de woning in komt. Kierdichting bij passief bouwen is qv,10=0,158; in het bouwbesluit is dit 0,625 met een maximum van 200liter/s. Bij een passieve woning is de kierdichting dus aanzienlijk hoger dan de huidige eisen in de bouwregelgeving voorschrijven. De bouwsystemen
Houtskeletbouw HSB
Voor woningen geldt dat deze veelal worden uitgevoerd in houtskeletbouw. Gevelwanden, tussenwanden, vloeren en het dak worden uitgevoerd met houten I-standers of I-liggers. De gevelafwerking kan met houten planken, stucwerk of gewoon in traditionele baksteen worden gemaakt. Het voordeel van houtskeletbouw: dunnere wanden, lichter in gewicht en sneller te bouwen dan traditioneel gebouwde woningen.
Stapelbouw
Het traditionele bouwsysteem met steenachtige en/of betonnen muren en vloeren. Het voordeel van deze bouwmethode is de hoeveelheid massa en de daardoor hogere warmteaccumulatie ten opzichte van houtskeletbouw. De opbouw van de gevels is afhankelijk van de gewenste uitstraling. Bij een stucwerk uiterlijk wordt er bijvoorbeeld isolatie op de cascowoning geplakt en hierna stucwerk aangebracht in de gewenste structuur en kleur. Bij een metselsteen uiterlijk kan dit ook, namelijk door steenstrips toe te passen. Uiteraard is het ook mogelijk om aan de buitenzijde te kiezen voor een traditionele gemetselde baksteen.
De installatie
Naast een goed geïsoleerde buitengevel moet de energiebehoefte in de woning zo laag mogelijk gehouden worden. Denk bijvoorbeeld bij de verlichtingsinstallatie aan het toepassen van LED verlichting. Voor verwarming, koeling en warm tapwater zijn er verschillende mogelijkheden, die in sommige gevallen kunnen worden gecombineerd met de luchtverversing van het gebouw. Vaak wordt er voor de ruimteverwarming en koeling op een bepaalde manier gebruikgemaakt van bodemwarmte. Voor het maken van warm tapwater is de zonneboiler een goede keuze. De luchtverversingsinstallatie kan worden gecombineerd met de installatie van de bodemwarmte, zodat de toe te voeren ventilatielucht wordt voorverwarmd. Ook kan er een parallel systeem worden toegepast met een warmteterugwinning (wtw), zodat de afgevoerde ventilatielucht de toegevoerde ventilatielucht opwarmt. Bij bovengenoemde installaties kunnen extra besparende elementen worden toegepast, zoals waterbesparende kranen of een warmteterugwinning (douche wtw) via de afvoer van het douchewater.
Passiefhuis stempel
Tijdens de ontwerpfase kan er middels een PHPP berekening worden aangetoond of het gebouw voldoet aan het passiefhuis concept. Uiteindelijk wordt na realisatie van het pand beoordeeld of de woning ook echt aan de gestelde eisen voldoet. Een belangrijke proef is de meting die bepaalt of het gebouw de gewenst kierdichting haalt. De klant Wilt u meer weten, stel uw vragen gerust. Een adviesgesprek bij u op locatie of bij ons op kantoor zijn geheel vrijblijvend en kosteloos. Nu gratis eerste adviesgesprek, bel Henk op nr. 06 49 77 9069. Of vul geheel vrijblijvend het contactformulier in en wij nemen contact met u op.